Iubenda logo
Aan de slag

Documentatie

Inhoud

De meest toegankelijke lettertypes: hoe je typografie kiest die inclusie ondersteunt

Lettertypes zijn gewoon lettertypes.

Tuurlijk, ze zien er mooi uit, maar er is toch niets zo speciaal of belangrijks aan, toch?

Even goed nadenken.

Er zit veel meer achter lettertypes dan alleen typografie.

Ze hebben de kracht om content leuk of serieus, speels of strak te maken; ze geven hints over wat de lezer daarna kan verwachten, zoals een handige gids, een vriendelijke stem of een duidelijk gemarkeerd pad.

Maar ze kunnen ook het tegenovergestelde doen.

Voor gebruikers met visuele beperkingen, dyslexie of cognitieve uitdagingen kan het verkeerde lettertype simpele letters en cijfers omtoveren in ondoordringbare barrières.

In deze gids kijken we naar waarom lettertypes belangrijk zijn, hoe je de meest toegankelijke lettertypes kiest, en hoe je ze effectief implementeert in je digitale content.

Waarom de keuze van lettertypes belangrijk is voor toegankelijkheid

Het kiezen van het juiste lettertype is niet alleen een kwestie van esthetiek; het gaat ook om inclusie.

Lettertypes kunnen invloed hebben op hoe gemakkelijk content wordt waargenomen, begrepen en genavigeerd – en wanneer ze zorgvuldig gekozen worden, ondersteunt typografie de toegankelijkheid voor mensen met verschillende behoeften.

Typografie beïnvloedt leesbaarheid, begrip en vermoeidheid. Dus wanneer je een ontoegankelijk lettertype kiest, kun je aanzienlijke barrières voor begrip creëren – zelfs wanneer de inhoud zelf goed geschreven en toegankelijk is.

Dit is waarom het belangrijk is:

  • Leesbaarheid en begrip: Het juiste lettertype vermindert vermoeidheid van de ogen en ondersteunt sneller lezen.
  • Neurodiverse behoeften: Het lettertype kan gebruikers met een laag zicht, dyslexie, ADHD en andere neurodivergente aandoeningen helpen of belemmeren.
  • Wettelijke afstemming: Typografie speelt een rol in het voldoen aan de leesbaarheid- en waarneembaarheidsnormen van de WCAG.

💡 Maar herinner je je, toegankelijkheid gaat niet alleen om contrastverhoudingen. Leer hoe je voor iedereen ontwerpt met de WayWidget van iubenda.

    Belangrijke kenmerken van een toegankelijk lettertype

    Wat maakt een lettertype eigenlijk toegankelijk?

    Hoewel esthetische voorkeuren variëren, zijn er bepaalde kenmerken die de leesbaarheid voor alle gebruikers consequent verbeteren. Deze eigenschappen verminderen cognitieve belasting en helpen misleiden te voorkomen:

    • Eenvoudige, open lettervormen: Vermijd te versierde stijlen die de tekens moeilijk te onderscheiden maken.
    • Grote x-hoogte: Hogere kleine letters verbeteren de leesbaarheid, vooral bij kleinere maten.
    • Genoeg ruimte tussen de tekens: Dit helpt te voorkomen dat letters in elkaar overvloeien, vooral in langere passages.
    • Duidelijke onderscheiding tussen vergelijkbare vormen: Tekens zoals “l, I, en 1” of “o, O, en 0” moeten duidelijk verschillend zijn.
    • Minimale decoratie of compressie: Lettertypes die te gestileerd of gecomprimeerd zijn, verminderen de leesbaarheid, vooral wanneer ze op een mobiel apparaat zoals een telefoon of iPad worden bekeken.

    Sans-serif vs. serif lettertypes: welke is toegankelijker?

    Er is een lopende discussie in de ontwerpwereld over serif vs. sans-serif lettertypes. Maar als het om toegankelijkheid gaat, komt één type meestal als winnaar uit de bus.

    Sans-serif lettertypes zoals Arial of Helvetica zijn over het algemeen gemakkelijker te lezen op schermen.

    Serif lettertypes kunnen goed werken in gedrukte media of kopteksten, maar kunnen de leesbaarheid verminderen voor gebruikers met dyslexie of een slecht zicht.

    Dus wat is het oordeel?

    Sans-serif is de beste keuze voor doorlopende tekst. Je kunt serif nog steeds gebruiken, maar spaarzaam – en zorg ervoor dat je grondig test.

    De meest toegankelijke lettertypes voor leesbaarheid

    Bepaalde lettertypes zijn algemeen erkend vanwege hun helderheid en leesbaarheid. Ze worden vaak gebruikt in inclusief ontwerp omdat ze goed werken op verschillende apparaten en vertrouwd zijn bij gebruikers.

    • Arial: Heldere en veelgebruikte lettertype
    • Verdana: Meer ruimte tussen de letters, grote x-hoogte
    • Tahoma: Leesbaar op schermen
    • Trebuchet MS: Open, ronde karakters
    • Helvetica: Veelgebruikt, maar kleinere letterafstanden kunnen aanpassingen vereisen
    • Roboto: Modern sans-serif met goede leesbaarheid

    Een goed advies is om de weergave van lettertypes op verschillende apparaten te testen, aangezien sommige systeemlettertypes variëren in prestaties.

    Beste lettertypes voor dyslexie en cognitieve toegankelijkheid

    Voor gebruikers met dyslexie en andere cognitieve aandoeningen kunnen speciaal ontworpen lettertypes een groot verschil maken. Ze kunnen het begrip verbeteren en frustratie verminderen, waardoor hun ervaring met jouw website aanzienlijk verbetert.

    Deze lettertypes gebruiken unieke visuele aanwijzingen om elke letter duidelijker te maken.

    • OpenDyslexic: Speciaal ontworpen om letterverwarring te verminderen
    • Lexend: Vermindert visuele stress en verbetert de leessnelheid
    • Atkinson Hyperlegible: Ontworpen door het Braille Instituut met duidelijke onderscheiding
    • Read Regular: Aangepast voor dyslectische lezers

    Deze lettertypes gebruiken visuele strategieën zoals zwaardere onderkanten, bredere tussenruimtes en unieke vormen om de cognitieve belasting van mensen te verminderen en alles veel gemakkelijker te begrijpen.

    Lettergrootte, ruimte en lijnhoogte: Hoe ze de toegankelijkheid beïnvloeden

    Typografie gaat ook over hoe je je lettertypes presenteert – met belangrijke aspecten zoals grootte, ruimte en opmaak die allemaal invloed hebben op de leesbaarheid.

    Dit is hoe je het goed doet:

    • Minimale lettergrootte voor toegankelijkheid: WCAG raadt aan minimaal 16px voor doorlopende tekst.
    • Lijnhoogte: Gebruik 1,5x lijnafstand voor doorlopende tekst (zoals per WCAG 1.4.8).
    • Letterafstand: Streef naar minimaal 0,12x de lettergrootte.
    • Woordafstand: Richt je op 0,16x de lettergrootte.

    Het is ook een goed idee om relatieve eenheden (em/rem) te gebruiken voor flexibiliteit en vermijd vaste pixelgroottes in responsieve lay-outs.

    Lettertypes die je moet vermijden voor toegankelijkheid

    Laten we eerlijk zijn, sommige lettertypes zien er gewoon geweldig uit. Of het nu in een merkpresentatie is, op een presentatie of op je website.

    Maar het probleem is dat deze ook de leesbaarheid online ernstig kunnen belemmeren.

    Wanneer toegankelijkheid het doel is, vermijd dan deze veelvoorkomende boosdoeners:

    • Cursieve of script lettertypes: Moelijk snel te lezen
    • Gecomprimeerde lettertypes: Verminderen de ruimte en tekenscheiding
    • Decoratieve/gestileerde lettertypes: Vooral problematisch voor neurodivergente gebruikers
    • Comic Sans: Hoewel soms aanbevolen voor dyslexie, is het polariserend en wordt het vaak als onprofessioneel beschouwd
    ✅ Hoe test je de toegankelijkheid van lettertypes op websites?

    Weet je niet zeker of je lettertypekeuzes goed zijn?

    Hier is hoe je ze op een praktische, gebruikersgerichte manier kunt beoordelen:

  • Geautomatiseerde tools: Gebruik browserextensies zoals Accessibility Insights, WAVE of axe DevTools om snel veelvoorkomende problemen aan te wijzen.
  • Responsieve testen: Bekijk hoe lettertypes zich aanpassen bij verschillende schermformaten en zoomniveaus om consistentie te garanderen.
  • Visuele evaluatie: Combineer letterfontests met contrast- en schaalbaarheidsevaluaties om leesbaarheid en duidelijkheid te controleren.
  • Gebruikerstests: Test wanneer mogelijk met echte gebruikers om problemen te ontdekken die tools misschien missen.
    • WCAG-richtlijnen voor typografie en leesbaarheid

      De Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) bevatten verschillende controlepunten die direct verband houden met typografie.

      Deze helpen je ervoor te zorgen dat je inhoud duidelijk en leesbaar blijft in verschillende contexten.

      • WCAG 2.2 Success Criterion 1.4.12 (Tekstafstand)
      • 1.4.3 (Contrast), 1.4.4 (Verhoog tekstgrootte) en 1.4.8 (Visuele presentatie)
      • Benadruk: “Geen verlies van inhoud of functionaliteit” wanneer het vergroot of opnieuw geformatteerd wordt

      Je kunt de WCAG-richtlijnen en de specifieke clausules hierboven bekijken door hun website hier te bezoeken.

      Hulp nodig bij het toepassen van WCAG op je site?

      Ontdek hoe iubenda toegankelijkheid vereenvoudigt hier.

      Maak toegankelijke lettertypekeuzes onderdeel van je ontwerp-DNA

      Hoewel het misschien niet het eerste is waar je aan denkt, vormt typografie de leeservaring echt.

      Door slimme, toegankelijke keuzes te maken – van lettertypekeuze tot ruimte en opmaak – kun je content maken die voor meer mensen werkt, vaker.

      En wanneer je content en site toegankelijker zijn, komt dit niet alleen ten goede aan degenen met extra behoeften – het creëert een meer afgeronde, gestroomlijnde ervaring voor iedereen die je site bezoekt.

      Veelgestelde vragen over toegankelijke lettertypes

      1. Wat maakt een lettertype toegankelijk?

      Een toegankelijk lettertype is ontworpen om de leesbaarheid te verbeteren door duidelijke lettervormen, voldoende ruimte en hoge leesbaarheid op zowel digitale als gedrukte formaten.

      2. Zijn sans-serif lettertypes beter voor toegankelijkheid?

      Over het algemeen, ja. Sans-serif lettertypes zijn gemakkelijker te lezen op schermen vanwege hun schone, eenvoudige vormen.

      3. Wat is het beste lettertype voor dyslexie?

      Lettertypes zoals OpenDyslexic, Lexend en Atkinson Hyperlegible zijn speciaal ontworpen om dyslectische lezers te ondersteunen.

      4. Wat is de minimale lettergrootte voor toegankelijkheid volgens WCAG?

      Minimaal 16px voor doorlopende tekst wordt aanbevolen om te voldoen aan de toegankelijkheidsrichtlijnen.

      5. Hoe test ik of een lettertype toegankelijk is?

      Gebruik tools zoals WAVE of axe DevTools en voer gebruikerstests uit met mensen die verschillende behoeften hebben.

      6. Is Comic Sans echt goed voor dyslexie?

      Sommigen zeggen van wel vanwege de ongelijke vormen, maar het is ook polariserend en wordt vaak als onprofessioneel beschouwd.

      7. Welke lettertypes moet ik vermijden als ik toegankelijk wil zijn?

      Vermijd cursieve, decoratieve en gecomprimeerde lettertypes die de leesbaarheid verminderen.

      8. Kan de keuze van lettertype de cognitieve belasting beïnvloeden?

      Absoluut. Duidelijke, consistente lettertypes verminderen de cognitieve belasting en maken lezen gemakkelijker.

      9. Werken toegankelijke lettertypes op alle browsers en apparaten?

      De meeste webveilige lettertypes wel. Zorg ervoor dat je de weergave van lettertypes test op verschillende platforms.

      10. Hoe kan iubenda helpen met lettertype toegankelijkheid?

      De WayWidget van iubenda kan je helpen om de meest voorkomende toegankelijkheidsproblemen in slechts enkele minuten op te lossen.