Iubenda logo
Aan de slag

Documentatie

Inhoud

Toegang voor iedereen: Waarom digitale toegang nu een must is

Er is een grote kloof.

En het is er een die vaak over het hoofd wordt gezien; onopgemerkt in de hectiek van alledag. 

Terwijl de technologie zich in hoog tempo blijft ontwikkelen, denken we misschien niet altijd aan degenen die achterblijven: niet iedereen heeft in dezelfde mate toegang tot technologie of kan er evenveel gebruik van maken. 

Dit is de digitale kloof. 

Nu de digitale wereld verweven is met bijna elk onderdeel van het moderne leven – van onderwijs en gezondheidszorg tot bankieren, winkelen en overheidsdiensten – is het een kloof die de groei van andere vormen van ongelijkheid kan versnellen.  

Dat is waar digitale toegang om de hoek komt kijken.

Digitale toegang betekent ervoor zorgen dat iedereen, ongeacht mogelijkheden of omstandigheden, gelijke kansen heeft om digitale hulpmiddelen, websites en diensten te gebruiken. Het gaat om het wegnemen van barrières die mensen ervan weerhouden om deel te nemen aan het online leven – of dat nu komt door een handicap, leeftijd, beperkingen van apparatuur of andere redenen.

Digitale toegang is iets dat veel organisaties over het hoofd zien. Maar degenen die het omarmen zullen er alleen maar baat bij hebben, vooral nu regeringen over de hele wereld het gebruik ervan aanmoedigen.

Aan het eind van dit bericht weet je de ins en outs van digitale toegang, hoe je je bedrijf dichter bij compliance kunt brengen en hoe je kunt bijdragen aan het dichten van de digitale kloof.

Waarom digitale toegang belangrijk is in de wereld van vandaag

Zoveel van het dagelijks leven is afhankelijk van de digitale wereld. We registreren ons voor afspraken in de gezondheidszorg, solliciteren, betalen rekeningen, studeren, winkelen en maken contact met anderen – allemaal via digitale platforms. 

Maar niet iedereen kan deze dingen gemakkelijk doen. Als websites of apps niet zijn ontworpen met digitale toegang in gedachten, sluiten ze in feite miljarden mensen buiten.

Het is waar: 2,6 miljard mensen over de hele wereld hebben geen digitale toegang. Dat betekent dat ze niet dezelfde kansen en gemakken hebben als de rest van de bevolking.  

Daarom is digitale toegang zo belangrijk. Het zorgt ervoor dat niemand, ongeacht omstandigheid of handicap, achterblijft. 

Belangrijkste barrières voor digitale toegang

Zelfs met de beste bedoelingen laten veel digitale ervaringen mensen in de steek. Hier zijn enkele van de meest voorkomende barrières:

  • Een ontwerp dat geen rekening houdt met verschillende behoeften: Complexe lay-outs, kleuren met een laag contrast, ontbrekende alt-tekst en ontoegankelijke formulieren maken het moeilijk – of zelfs onmogelijk – voor gebruikers met visuele, cognitieve of motorische beperkingen om door de inhoud te navigeren.
  • Gebrek aan ondersteuning voor ondersteunende technologie: Sommige websites en apps zijn niet compatibel met schermlezers, toetsenbordnavigatie of andere hulpmiddelen waar veel gebruikers dagelijks op vertrouwen.
  • Uitdagingen op het gebied van taal en geletterdheid: Ingewikkeld taalgebruik, gebrek aan vertalingen en ontoegankelijke documentatie kunnen gebruikers die andere talen spreken of laaggeletterd zijn van zich vervreemden.
  • Apparaat- en connectiviteitsbeperkingen: Veel mensen vertrouwen op mobiele apparaten of langzamere internetverbindingen. Als een site traag laadt of niet mobiel-responsief is, wordt hij direct onbruikbaar voor een aanzienlijk aantal gebruikers.
  • Onduidelijke of inconsistente UX: Verwarrende navigatie, ontbrekende labels en inconsistente lay-outs kunnen leiden tot frustrerende ervaringen – vooral voor gebruikers met cognitieve of neurologische aandoeningen.

De rol van webtoegankelijkheid in digitale toegang

Webtoegankelijkheid is een hoeksteen van digitale toegang. Het zorgt ervoor dat websites, apps en digitale hulpmiddelen zo worden ontworpen dat iedereen ze effectief kan waarnemen, ermee kan navigeren en ermee kan omgaan.

In de kern is webtoegankelijkheid opgebouwd rond vier hoofdprincipes: inhoud moet waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust zijn – vaak aangeduid als de POUR-principes. Deze vormen de basis van de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) en de toegankelijkheidsnormen van de EU.

Toegankelijk ontwerp gaat over het creëren van digitale ruimtes die werken voor verschillende behoeften, contexten en vaardigheden. Dat betekent:

  • Tekstalternatieven bieden voor afbeeldingen en multimedia
  • Zorgen dat navigatie alleen met het toetsenbord mogelijk is
  • Voldoende contrast en leesbare lettergroottes gebruiken
  • Inhoud duidelijk structureren met koppen en labels
  • Ervoor zorgen dat interactieve elementen (zoals knoppen en formulieren) compatibel zijn met ondersteunende technologie

Als het goed wordt gedaan, verbetert webtoegankelijkheid de digitale ervaring voor alle gebruikers, niet alleen voor mensen met een permanente handicap. Het ondersteunt oudere mensen, gebruikers in lawaaiige omgevingen of mensen met tijdelijke beperkingen – en zorgt ervoor dat iedereen gelijke digitale toegang heeft, ongeacht hun mogelijkheden of omstandigheden.  

Digitale toegang en inclusieve technologie

Inclusieve technologie is een krachtige stimulans voor digitale toegang. Het zorgt ervoor dat mensen zelfstandig toegang hebben tot informatie, taken kunnen voltooien en kunnen deelnemen aan digitale ruimten zonder hulp of workarounds nodig te hebben – de essentie van digitale toegang.

Inclusieve technologie omvat gereedschappen, platforms en systemen die zich aanpassen aan mensen, zoals:

  • Schermlezers en tekst-naar-spraaksoftware voor mensen met een visuele beperking
  • Spraakherkenningshulpmiddelen voor mensen die geen toetsenbord of muis kunnen gebruiken
  • Navigatie met alleen een toetsenbord en spraakassistenten voor gebruikers met motorische beperkingen
  • Transcripties, ondertiteling en vertolking in gebarentaal voor doven en slechthorenden
  • Vereenvoudigde interfaces zonder afleiding voor mensen met cognitieve of neurologische aandoeningen
  • Aanpasbare visuele instellingen (zoals tekstgrootte, kleurcontrast of donkere modus) voor betere leesbaarheid
  • Responsief, lichtgewicht ontwerp dat verbindingen met lage bandbreedte of gebruikers die alleen mobiel zijn ondersteunt

Door inclusieve technologie te omarmen, kunnen organisaties wrijving verminderen, meer gebruikers bereiken en digitale ervaringen creëren die iedereen verwelkomen.

Hoe overheden en organisaties digitale toegang bevorderen

Over de hele wereld komen overheden en organisaties met wetgeving en strategische initiatieven om de digitale kloof te dichten:

Wet voor personen met een handicap

In de VS wordt toegankelijkheid al lang erkend als een burgerrecht door de Americans with Disabilities Act (ADA) – en dat geldt in toenemende mate ook voor digitale ruimtes. 

Hoewel de ADA oorspronkelijk was geschreven met fysieke toegankelijkheid in gedachten, hebben rechtbanken de bepalingen herhaaldelijk geïnterpreteerd zodat ze ook van toepassing zijn op websites, mobiele apps en andere digitale diensten. Dit heeft geleid tot een groeiend aantal rechtszaken en schikkingen met organisaties waarvan de digitale platforms niet geschikt zijn voor gebruikers met een handicap. 

Toegankelijkheidswetgeving Verenigd Koninkrijk

In het Verenigd Koninkrijk verplicht de Equality Act 2010 organisaties wettelijk om redelijke aanpassingen te doen voor mensen met een handicap – ook in een digitale context. Maar de Public Sector Bodies (Websites and Mobile Applications) (No.2) Accessibility Regulations 2018 gaan nog een stap verder en schrijven voor dat alle websites en apps van overheidsinstanties in het Verenigd Koninkrijk moeten voldoen aan de WCAG 2.1 Level A en AA standaarden, een toegankelijkheidsverklaring moeten publiceren en de toegankelijkheid moeten handhaven wanneer ze hun inhoud bijwerken.

De Europese toegankelijkheidswet

In de EU is de Europese toegankelijkheidswet (EAA) een belangrijke mijlpaal. Het is een EU-richtlijn die tot doel heeft de toegang tot belangrijke producten en diensten voor mensen met een handicap te verbeteren. Het wordt van kracht op 28 juni 2025 en is van toepassing op bedrijven die digitale diensten of producten aanbieden aan consumenten in de EU.

De EAA eist dat deze producten en diensten de basisprincipes voor toegankelijkheid volgen en compatibel zijn met ondersteunende technologie. Bedrijven moeten ook een toegankelijkheidsverklaring geven waarin ze uitleggen hoe hun diensten aan de eisen voldoen.

Hoewel micro-ondernemingen zijn vrijgesteld, worden ze aangemoedigd om zich aan de regels te houden. Er gelden ook uitzonderingen voor oudere systemen, inhoud van derden en gearchiveerd materiaal.

Naast wetgeving verweven veel organisaties digitale toegang in bredere strategieën voor diversiteit, gelijkheid en inclusie (DEI). Dit omvat het inbouwen van inclusief ontwerp in alle digitale producten die ze ontwikkelen, ervoor zorgen dat hun websites en apps voldoen aan de toegankelijkheidsrichtlijnen en het trainen van personeel in de beste werkwijzen op het gebied van toegankelijkheid. 

En je kunt zien dat het verzekeren van digitale toegang snel de norm wordt over de hele wereld. Bedrijven die zich inzetten om de toegankelijkheid te verbeteren door zich te houden aan best practices, besparen zichzelf de juridische gevolgen en boetes die voortvloeien uit het niet naleven van de regels. 

Beste praktijken voor het verbeteren van digitale toegang

Het verbeteren van digitale toegang hoeft niet moeilijk te zijn. Kleine veranderingen kunnen een groot verschil maken. Hier zijn een aantal best practices om meer inclusieve digitale ervaringen op te bouwen:

  • Begin met toegankelijkheid in gedachten: Vanaf dag één digitale toegang inbouwen in je ontwerp- en ontwikkelingsprocessen maakt alles eenvoudiger – en het kan op de lange termijn betaalbaarder zijn. 
  • Volg vastgestelde normen: Gebruik kaders zoals de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG 2.1 of hoger) of, indien van toepassing, de normen die zijn vastgelegd in wetgeving zoals de Europese toegankelijkheidswet. Deze bieden duidelijke technische maatstaven om inhoud toegankelijker te maken.
  • Maak je inhoud inclusief: Gebruik duidelijke, heldere taal. Structureer pagina’s met rubrieken. Neem alt-tekst op voor afbeeldingen, bijschriften voor video’s en labels voor formuliervelden. Bied alternatieven voor knipperende of bewegende inhoud die afleidend of schadelijk kan zijn voor bepaalde gebruikers. 
  • Zorg ervoor dat toetsenbordnavigatie werkt: Veel gebruikers vertrouwen op toetsenborden of ondersteunende technologieën om te navigeren. Zorg ervoor dat elk interactief element toegankelijk is zonder muis.
  • Test met echte gebruikers: Betrek gebruikers met een beperking bij je testprocessen om barrières te ontdekken die hulpmiddelen misschien over het hoofd zien.
  • Wees transparant: Publiceer een toegankelijkheidsverklaring waarin staat wat je goed doet en wat je moet verbeteren. 
  • Train je teams: Onderwijs je ontwerpers, ontwikkelaars, contentmakers en marketeers over toegankelijkheidsprincipes en hoe deze van toepassing zijn op hun werk.
  • Behoud de toegankelijkheid in de loop der tijd: Toegankelijkheid is geen eenmalige taak. Als je inhoud toevoegt of bijwerkt, controleer dan regelmatig je platform om er zeker van te zijn dat je geen nieuwe barrières opwerpt.

Naast het volgen van deze best practices zijn er eenvoudige hulpmiddelen waarmee je de digitale toegang kunt verbeteren met een minimale installatie

Digitale toegang in het onderwijs en op de werkplek

Zowel in klaslokalen als op kantoor is digitale toegang onmisbaar geworden. Nu steeds meer leren en werken online gebeurt, is het essentieel dat iedereen toegang heeft tot tools en content om te voldoen aan de wettelijke voorschriften en gelijke kansen te waarborgen.

In het onderwijs

Van online lessen tot digitale studieboeken, studenten vertrouwen nu sterk op digitale platforms. Maar als die platforms niet toegankelijk zijn, zijn hele groepen leerlingen in het nadeel.

Bijvoorbeeld:

  • Cursusmateriaal dat niet werkt met schermlezers kan voorkomen dat studenten leren
  • Video’s zonder bijschriften sluiten dove en slechthorende leerlingen uit
  • Getimede online toetsen zonder aanpassingen kunnen onmogelijk zijn voor leerlingen met verwerkingsproblemen.

Toegankelijk digitaal onderwijs stelt alle studenten in staat om volledig deel te nemen. Door inclusieve platforms te gebruiken, leerkrachten te trainen in de beste toegankelijkheidsmethoden en toegankelijk materiaal aan te bieden, kunnen scholen zorgen voor een grotere digitale toegankelijkheid voor hun leerlingen. 

Op de werkplek

Digitale systemen vormen tegenwoordig de basis van de werkomgeving – van onboardingprocessen tot interne communicatie en productiviteitstools. 

Als digitale hulpmiddelen op de werkplek niet toegankelijk zijn, werpen ze barrières op voor productiviteit, inclusie en zelfs het aannemen van personeel.

Een ontoegankelijk intranet kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat werknemers geen toegang hebben tot HR-resources. Een virtueel vergaderplatform zonder ondertiteling kan dove en slechthorende teamleden uitsluiten. Zelfs ontoegankelijke sollicitatieformulieren kunnen gekwalificeerde kandidaten eruit filteren voordat ze een kans krijgen.

Toegankelijke technologie voor de werkplek ondersteunt diversiteit, gelijkheid en inclusie en helpt talent van alle achtergronden aan te trekken en te behouden. Het verbetert ook de samenwerking, omdat een toegankelijk ontwerp vaak leidt tot duidelijkere communicatie en gebruiksvriendelijkere interfaces voor iedereen.

Een win-win voor mensen en bedrijven

Digitale toegang is niet langer optioneel. Naarmate meer diensten, interacties en systemen online komen, is het zowel een wettelijke verplichting als een praktische noodzaak om ervoor te zorgen dat iedereen ze kan gebruiken.

Het aanpakken van de barrières voor digitale toegang in je producten en diensten is niet alleen het juiste om te doen. Het vermindert juridische risico’s, verbetert de gebruikerservaring en vergroot je bereik naar een groter klantenbestand. 

Zorgen voor digitale toegang is een win-win – en met onze Accessibility Solution kun je beginnen met slechts een paar klikken.