Europese toegankelijkheidswet boetes: Wat je moet weten

De deadline nadert.

Op 28 juni 2025 wordt de Europese Toegankelijkheidswet (EAA) van kracht.  

De EAA is een baanbrekende richtlijn die digitale toegankelijkheid in de hele Europese Unie moet verbeteren. Het omvat een breed scala aan producten en diensten – van e-commerce platforms en mobiele apps tot geldautomaten en e-readers. 

Maar hoewel sommige bedrijven kennis beginnen te nemen van de EAA, zijn veel bedrijven zich niet bewust van de gevolgen van niet-naleving, die ernstig kunnen zijn. 

In deze blogpost zullen we de Europese toegankelijkheidswet uitleggen, zodat je goed begrijpt wat er op het spel staat – en welke stappen je kunt nemen om de boetes te omzeilen.  

Wat gebeurt er als je niet voldoet aan de Europese toegankelijkheidswet?

De European Accessibility Act (EAA) is een richtlijn, geen verordening – dit onderscheid is belangrijk. Beide zijn bindende wetgevingsbesluiten onder de EU-wetgeving, maar ze werken verschillend:

• Een verordening (zoals GDPR) heeft een direct effect. Het wordt automatisch wet in alle EU-lidstaten zonder dat het geïmplementeerd hoeft te worden via nationale wetgeving.
• Een richtlijn, zoals de EAA, moet door elke lidstaat worden omgezet in nationale wetgeving. Dit betekent dat landen enige flexibiliteit hebben in de manier waarop ze het implementeren – vooral op het gebied van handhaving en sancties.

Wie handhaaft de EAA?

Elke lidstaat moet een of meer autoriteiten aanwijzen die verantwoordelijk zijn voor het toezicht op en de handhaving van de LR. Dit kunnen bestaande consumentenbeschermingsinstanties zijn, maar ook geheel nieuwe regelgevende instanties.

Handhavingsmechanismen kunnen bestaan uit audits en inspecties, doorlopend toezicht op digitale platforms, reageren op klachten van gebruikers en samenwerking met EU-brede netwerken om beste praktijken te delen. Sommige autoriteiten kunnen ook proactieve controles uitvoeren, vooral in risicosectoren zoals de financiële sector en e-commerce.

Hoe lidstaten boetes en straffen bepalen

Een van de belangrijkste kenmerken van de EAA is dat deze het kader vaststelt, maar de toepassing overlaat aan de individuele lidstaten. Dit betekent dat elk land zijn eigen wetten moet maken, inclusief specifieke handhavingsprocedures en boetestructuren.

Hoewel de Europese Toegankelijkheidswet boetes en sanctiesystemen zullen variëren, wordt van de meeste lidstaten verwacht dat ze factoren beoordelen zoals de ernst en duur van de overtreding, hoe coöperatief het bedrijf is met de regelgevers, hoeveel gebruikers getroffen zijn en of er een geschiedenis van eerdere overtredingen is.

Hieronder staan enkele voorbeelden van boetes en straffen in het kader van de Europese toegankelijkheidswet. Houd er rekening mee dat deze kunnen veranderen naarmate elk land de implementatie afrondt:

Oostenrijk 🇦🇹

• Boetes: Tot € 200.000
• Extra straffen: Herhaalde overtredingen kunnen leiden tot hogere boetes en mogelijke schorsing van diensten.

België 🇧🇪

• Boetes: €1.000 tot €50.000
• Extra straffen: Voortdurende niet-naleving kan leiden tot opschorting van de bedrijfsactiviteiten.

Denemarken 🇩🇰

• Boetes: €10.000 voor eerste overtreding
• Extra straffen: Boetes worden hoger bij herhaalde overtredingen.

Frankrijk 🇫🇷

• Boetes: €5.000 tot €250.000
• Extra straffen: €25.000 voor aanvullende, gerelateerde overtredingen en mogelijke publieke aandacht voor bedrijven die zich niet aan de regels houden.

Duitsland 🇩🇪

• Boetes: Tot € 500.000
• Extra straffen: Bedrijven moeten mogelijk corrigerende maatregelen nemen en kunnen te maken krijgen met opschorting van diensten.

Ierland 🇮🇪

• Boetes: €5.000 tot €60.000
• Extra straffen: Mogelijke gevangenisstraf voor directeuren, managers, administratief personeel en andere functionarissen tot 6 maanden of 18 maanden na een aanklacht.

Italië 🇮🇹

• Boetes: €40.000 of 5% van de jaarlijkse omzet
• Extra straffen: Mogelijke opschorting van diensten. 

Netherlands 🇳🇱

• Boetes: Tot €250.000
• Extra straffen: Mogelijke opschorting van diensten.

Spanje 🇪🇸

• Boetes: € 30.000 tot € 600.000
• Extra straffen: Mogelijke opschorting van diensten.

Zweden 🇸🇪

• Boetes: Tot € 200.000.
• Extra straffen: Bedrijven zullen corrigerende maatregelen moeten nemen en verplichte toegankelijkheidscontroles moeten ondergaan om naleving te garanderen. 

Voorbeelden van schendingen van toegankelijkheid en verwachte handhavingsaanpak

Om je te helpen beter te begrijpen wat de aanleiding kan zijn voor een handhavingsactie, volgen hier een paar hypothetische maar plausibele scenario’s:

• Een e-commerce website geeft geen alt-tekst voor productafbeeldingen, waardoor de website onbruikbaar is voor gebruikers met een visuele beperking.
• Een bankieren-app is niet navigeerbaar via het toetsenbord alleen, wat in strijd is met de toegankelijkheidsbeginselen voor gebruikers met een motorische handicap.
• Een chatbot voor klantenservice biedt geen toegankelijke terugvaloptie zoals een menselijke agent, wat een barrière opwerpt voor mensen die ondersteunende technologieën gebruiken.
• Een website voor het boeken van transport biedt een CAPTCHA zonder toegankelijk alternatief, waardoor het voor gebruikers van schermlezers moeilijk is om een aankoop te voltooien.
• Een mobiele app die wordt gebruikt voor openbare diensten heeft geen sterk contrast en ondersteunt geen tekstvergroting, waardoor slechtziende gebruikers worden uitgesloten.
• Een platform voor videotutorials biedt geen bijschriften of transcripties, waardoor slechthorende gebruikers worden buitengesloten.
• Het boekingsplatform van een reisorganisatie gebruikt ingewikkelde formulieren met meerdere stappen zonder voortgangsindicatoren of foutmeldingen die compatibel zijn met schermlezers.

In deze gevallen kunnen de autoriteiten waarschuwingen geven, boetes uitdelen, herstelmaatregelen eisen, of alle drie. De ernst van de handhaving kan worden gekoppeld aan hoe essentieel de dienst is en hoeveel schade de ontoegankelijkheid veroorzaakt.

Juridische en financiële gevolgen van niet-naleving

Naast de mogelijke Europese Toegankelijkheidswetboetes zijn er bredere risico’s om rekening mee te houden. 

Als je wordt aangeklaagd wegens niet-naleving, kunnen de juridische kosten snel oplopen. Je zou ook contracten kunnen verliezen, vooral met klanten van de overheid of bedrijven die naleving van de toegankelijkheidsvereisten vereisen. 

Bovendien kunnen ontoegankelijke platforms klanten wegjagen. Alleen al in de EU leven meer dan 100 miljoen mensen met een handicap, wat betekent dat je bedrijf een groot klantenbestand kan mislopen door niet toegankelijk te zijn. 

Er is ook het risico van collectieve rechtszaken of gecoördineerde klachten van consumentenrechtenorganisaties. Niet-naleving kan leiden tot operationele tegenslagen, vertragingen bij productlanceringen en middelenverslindende herstelwerkzaamheden die vermeden hadden kunnen worden door vroegtijdige abonnementen.

Het valt niet te ontkennen dat de gevolgen van niet-naleving ernstig kunnen zijn – niet alleen financieel, maar ook juridisch en qua reputatie. Dit betekent dat het des te belangrijker is om nu prioriteit te geven aan inspanningen op het gebied van toegankelijkheid, zodat je eventuele ongelukkige gevolgen kunt voorkomen zodra de EAA volledig van kracht wordt. 

Hoe je Europese toegankelijkheidswet boetes kunt vermijden en dichter bij naleving kunt komen

Voor een betere naleving van de EAA helpt het om bekend te zijn met de toegankelijkheidsprincipes van de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG). Deze richtlijnen stellen de norm voor WCAG 2.1 Niveau AA.

De WCAG is gebaseerd op vier principes, die gewoonlijk de POUR-principes worden genoemd:

• Waarneembaar Gebruikers moeten de gepresenteerde inhoud kunnen waarnemen. Dit omvat het gebruik van tekstalternatieven voor niet-tekstuele inhoud, het zorgen voor voldoende contrast en het bieden van bijschriften voor audio en video.
• Bedienbaar Interfaces en navigatie moeten door alle gebruikers bediend kunnen worden, ook door gebruikers die afhankelijk zijn van toetsenborden of hulpmiddelen. Vermijd inhoud die overmatig knippert en zorg ervoor dat alle interactieve elementen bruikbaar zijn zonder muis.
• Begrijpelijk Inhoud moet op een duidelijke en voorspelbare manier worden gepresenteerd. Dit omvat het gebruik van leesbare lettertypen, duidelijke taal en consistente navigatie op verschillende pagina’s.
• Robuust Inhoud moet compatibel zijn met verschillende huidige en toekomstige gebruikersagenten, inclusief hulptechnologieën. Dit betekent schone, semantische HTML gebruiken en webstandaarden volgen voor compatibiliteit op de lange termijn.

Als de digitale diensten van je bedrijf in overeenstemming zijn met deze principes, vergroot je de kans op verbetering van de toegankelijkheid en bruikbaarheid van je website – en verklein je het risico op boetes van de Europese Toegankelijkheidswet.  

Stappen om je website en diensten toegankelijker te maken 

Of je nu een startup bent of een multinational, deze praktische stappen kunnen je helpen om dichter bij de EAA te komen:

• Begin met een toegankelijkheidscontrole. Dit kan je helpen om de gebieden te vinden waar je niet aan de regels voldoet. Om een audit uit te voeren kun je tools gebruiken om geautomatiseerde scans uit te voeren, maar ook handmatige gebruikerstests. Deze gecombineerde aanpak zal je helpen om zowel voor de hand liggende als meer genuanceerde toegankelijkheidsproblemen te ontdekken – zoals problemen op codeniveau die van invloed zijn op schermlezers of bruikbaarheidsproblemen die geautomatiseerde tools niet kunnen detecteren.
• Los eerst de problemen met de grootste impact op. Over het algemeen is het belangrijk om je te richten op zaken die direct van invloed zijn op de toegang van gebruikers tot je diensten. Bijvoorbeeld ontbrekende alt-tekst, slecht contrast en ontoegankelijke navigatie – deze kunnen vaak snel worden verholpen. Ontwikkel een roadmap voor complexere fixes en zorg ervoor dat toegankelijkheidsverbeteringen worden opgenomen in je product backlog.
• Bied meerdere communicatiekanalen voor gebruikers. Zorg ervoor dat gebruikers toegang hebben tot klantenondersteuning in toegankelijke formaten.
• Gebruik semantische HTML. Dit helpt schermlezers om inhoud correct te interpreteren.
• Implementeer ARIA herkenningspunten en rollen. Deze kunnen de navigatie voor gebruikers van ondersteunende technologie aanzienlijk verbeteren.
• Zorg ervoor dat alle formulieren de juiste labels en instructies hebben. Hierdoor kunnen gebruikers met hulptechnologie ze zonder belemmeringen voltooien.
• Zorg voor tekstalternatieven voor multimediacontent: Dit kan bestaan uit bijschriften voor video’s, transcripties voor podcasts en audiobeschrijvingen waar nodig.
• Controleer het kleurcontrast en lettertype op alle pagina’s. Zorg ervoor dat alle tekst leesbaar is in verschillende omstandigheden.
• Zorg ervoor dat je navigatie consistent en intuïtief is. Menu’s moeten logisch geordend zijn en links duidelijk beschreven.
• Toegankelijkheid van het toetsenbord bevorderen. Gebruikers moeten door je hele website kunnen navigeren met alleen hun toetsenbord.
• Zet een regelmatig beoordelingsproces op. Toegankelijkheid is niet een-en-een – het is een voortdurende inzet. Bouw kwartaal- of halfjaarlijkse evaluaties in om de voortgang te beoordelen, regressies aan te pakken en wettelijke updates voor te blijven.
• Documenteer alles. Dit omvat auditresultaten, interne discussies, tijdlijnen voor reparaties en feedback van gebruikers. Het bijhouden van gedetailleerde gegevens helpt je team om verantwoordelijk te blijven en dient als waardevol bewijs van je inspanningen als de autoriteiten een onderzoek instellen.
• Onderwijs je team. Zorg ervoor dat iedereen in je team – van ontwerpers en ontwikkelaars tot productmanagers en marketeers – de toegankelijkheidsbeginselen begrijpt. Organiseer regelmatig trainingssessies en maak toegankelijkheid een gedeelde verantwoordelijkheid voor alle afdelingen.

Als je toegankelijkheid integreert in je strategie en dagelijkse workflows door de juiste tools te gebruiken, kun je het risico op overtredingen verkleinen en iedereen een meer inclusieve ervaring bieden.

Onderschat de risico’s van niet-naleving niet

De Europese Toegankelijkheidswet is een kans om je digitale ervaringen inclusiever, veerkrachtiger en gebruiksvriendelijker te maken. 

Maar vergis je niet: de risico’s van niet-naleving zijn reëel. Nu de deadlines voor handhaving naderen en nationale implementaties in volle gang zijn, moeten bedrijven nu actie ondernemen om zich voor te bereiden.

Het goede nieuws is dat je het niet alleen hoeft te doen. In combinatie met handmatige gebruikerstests en enkele van de andere stappen die in deze blog worden beschreven, maakt onze WayWidget het eenvoudiger om de toegankelijkheid en bruikbaarheid van je website te verbeteren in termen van EAA-normen. 

Wil je je zekerder voelen nu de deadline van 28 juni nadert?